PLDN Linked Data Thesaurus Working Group

(Doorverwezen vanaf PLDN Linked Data Thesaurus Working Group)

Inleiding[bewerken]

Ambitie en doelen[bewerken]

Resultaat[bewerken]

Kennisdeling[bewerken]

Gebruiker[bewerken]

Onderhoud[bewerken]

Herbruikbare thesauri en best practices?[bewerken]

Herbruikbare linked data thesauri?[bewerken]

Herbruikbare thesaurus best practices?[bewerken]

Gewenste opzet en workflow[bewerken]

Modulaire opzet met meerdere PLDN Vocabulaires[bewerken]

Naamgevingsconventie en URI-strategie[bewerken]

Gewenste workflow en distributies[bewerken]

Thesaurus definitie[bewerken]

Prefix list definitie[bewerken]

Meta- en provenance data definitie[bewerken]

Concepten definities[bewerken]

Conceptgroepen definities[bewerken]

VoID-bestand[bewerken]

Datasets definities[bewerken]

Linksets definities[bewerken]

Workflow en tooling[bewerken]

PLDN VocBench[bewerken]

PLDN TriplyDB[bewerken]

BegrippenXL Skosmos[bewerken]

PLDN Semantic MediaWiki[bewerken]

Onderhoudsrichtlijnen[bewerken]

Onderhoudsproces[bewerken]

Documentatieproces[bewerken]

Planning 2020/2021[bewerken]

PLDN Thesaurus[bewerken]

PLDN Publication Ontology[bewerken]

PLDN Community Ontology[bewerken]

PLDN Vocabularies VoID-file[bewerken]

PLDN Datasets[bewerken]

Bijlagen[bewerken]

Overzicht van alle prefixes van gebruikte vocabulaires in prefix lijsten[bewerken]

Prefix Volledige URI
xsd <http://www.w3.org/2001/XMLSchema#>
rdf <http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#>
rdfs <http://www.w3.org/2000/01/rdf-schema#>
owl <http://www.w3.org/2002/07/owl#>
skos <http://www.w3.org/2004/02/skos/core#>
isothes <http://purl.org/iso25964/skos-thes#>
vaem <http://www.linkedmodel.org/schema/vaem#>
foaf <http://xmlns.com/foaf/0.1/>
dcterms <http://purl.org/dc/terms/>
schema <http://schema.org/>
cc <http://creativecommons.org/ns#>
void <http://rdfs.org/ns/void#>
dcat <http://www.w3.org/ns/dcat#>
adms <http://www.w3.org/ns/adms#>
voag <http://voag.linkedmodel.org/1.0/schema/voag>
freq <http://purl.org/cld/freq/>

Overzicht van de gebruikte meta- en provenance data properties bij het ConceptScheme[bewerken]

Predicate Toelichting
dcterms:identifier Definieert de URI van deze thesaurus (als resource)
dcterms:title Definieert de naam van deze thesaurus in het Engels en het Nederlands (als literal met een language tag)
dcterms:description Definieert een omschrijving van deze thesaurus in het Engels en het Nederlands (als literal met een language tag)
dcterms:type Definieert het type vocabulaire van deze thesaurus (als literal)
dcterms:language Definieert in welke talen deze thesaurus gedefinieerd is (als resource)
dcterms:subject Definieert welke trefwoorden deze thesaurus typeren in het Engels en het Nederlands (als literal met een language tag)
dcterms:audience Definieert voor wie deze thesaurus bedoeld is in het Engels en het Nederlands (als literal met een language tag)
dcterms:conformsTo Definieert aan welke thesaurus standaarden deze thesaurus voldoet (als literal)
dcterms:format Definieert in welk RDF-serialisatieformaat deze thesaurus gedefinieerd is (als resource)
dcterms:publisher Definieert de naam van de uitgever van deze thesaurus (als resource)
dcterms:creator Definieert de naam van de werkgroep die deze thesaurus gemaakt heeft (als resource)
dcterms:contributor Definieert de namen van de werkgroepleden die aan deze thesaurus hebben meegewerkt (als resources)
owl:versionInfo Definieert het versienummer van deze versie van de thesaurus (als literal)
owl:versionIRI Definieert de URI van deze versie van de thesaurus (als resource)
owl:priorVersion Definieert de URI van de vorige versie van deze thesaurus (als resource)
adms:versionNotes Definieert een aanvullende toelichting over de soort versie (bijv. eerste reviewversie) van deze thesaurus in het Engels en het Nederlands (als literal met een language tag)
adms:status Definieert wat de status is van deze versie van de thesaurus (als resource)
dcterms:created Definieert op welke datum de eerste versie van deze thesaurus is aangemaakt (als literal)
dcterms:modified Definieert op welke datum deze versie van deze thesaurus voor het laatst is aangepast (als literal)
dcterms:issued Definieert op welke datum deze versie van de thesaurus is gepubliceerd (als literal)
dcterms:license Definieert welke datalicentie van toepassing is op deze thesaurus (als resource)
cc:attributionName Definieert de naam van de organisatie die als bron vermeld moet worden bij hergebruik van de thesaurus (als resource)
cc:attributionURL Definieert de URL van de homepage van de organisatie die als bron vermeld moet worden bij hergebruik van de thesaurus (als resource)
schema:usageInfo Definieert een aanvullende toelichting die aangeeft hoe de thesaurus gebruikt mag worden in het Engels en het Nederlands (als literal met een language tag)
cc:morePermissions Definieert bij welk e-mailadres aanvullende rechten aangevraagd kunnen worden om de thesaurus te kunnen bewerken (als resource)
void:inDataset Definieert in welk void-bestand aanvullende meta- en provenance data van de thesaurus gevonden kan worden (als resource)
void:uriSpace Definieert het vaste URI-patroon voor concepten en conceptgroepen in deze thesaurus (als literal)

Overzicht van de gebruikte properties bij de Concepten[bewerken]

Predicate Toelichting
dcterms:modified Definieert op welke datum dit concept voor het laatst is aangepast (als literal)
skos:prefLabel Definieert het voorkeurslabel bij dit concept in het Engels en het Nederlands (als literal met een language tag), waarbij afkortingen en acroniemen als voorkeurslabel mogen voorkomen
skos:altLabel Definieert de alternatieve labels bij dit concept in het Engels en het Nederlands (als literal met een language tag), waarbij afkortingen en acroniemen ook als alternatief label gedefinieerd worden als zij niet als voorkeurslabel zijn gedefinieerd om ze ook vindbaar te maken voor entity extraction
vaem:abbreviation Definieert apart de afkorting bij dit concept (als literal met een language tag), zodat deze later makkelijk uit de thesaurus gefilterd kunnen worden ten behoeve van een aparte afkortingenlijst (als literal); Deze afkortingen zijn niet vindbaar voor entity extraction (geen SKOS label)
skos:definition Definieert de betekenis van dit concept in een korte, duidelijke en eenduidige omschrijving in het Engels en het Nederlands (als literal met een language tag)
skos:inScheme Definieert in welke concept schemes (hier alleen de thesaurus) dit concept is opgenomen (als resource)
skos:topConceptOf Definieert of dit concept een topconcept is van deze thesaurus (als resource)
isothes:broaderGeneric Definieert een broader relatie met een generieker concept (als resource)
isothes:broaderPartitive Definieert een broader relatie met een generieker concept waarvan dit concept een onderdeel is (als resource)
isothes:broaderInstantial Definieert een broader relatie met een generieker concept waarvan dit concept een instantie is (als resource)
skos:related Definieert associatieve relaties met andere concepten binnen deze thesaurus (als resource)
skos:exactMatch Definieert de URI’s van de externe resources die exact dezelfde betekenis hebben als dit concept (als resource)
skos:closeMatch Definieert de URI’s van de externe resources die bijna dezelfde betekenis hebben als dit concept (als resource)
foaf:primaryTopicOf Definieert de URL’s van de autoratieve brondocumenten voor dit concept (als resource)
dcterms:source Definieert de namen van de bronorganisaties van de externe resources en brondocumenten waarnaar verwezen wordt voor dit concept (als literal met een language tag)

Overzicht van de gebruikte properties bij de Conceptgroepen[bewerken]

Predicate Toelichting
dcterms:modified Definieert op welke datum deze conceptgroep voor het laatst is aangepast (als literal)
skos:prefLabel Definieert het voorkeurslabel voor deze conceptgroep in het Engels en het Nederlands (als literal met een language tag)
skos:definition Definieert een korte, duidelijke en eenduidige omschrijving van deze conceptgroep in het Engels en het Nederlands (als literal met een language tag)
skos:notation Definieert de positie van deze conceptgroup in de thematische structuur (als literal)
skos:inScheme Definieert in welke concept schemes (hier alleen de thesaurus) deze conceptgroep is opgenomen (als resource)
isothes:subgroup Definieert welke subgroepen (subthema's) vallen onder deze supergroep (als resource)
isothes:superGroup Definieert onder welke supergroep (hoofdthema) deze subgroep valt (als resource)
skos:member Definieert welke concepten horen bij deze conceptgroep (als resource)

Overzicht van alle prefixes, gebruikte classes, properties en datatypen[bewerken]

Prefixes Gebruikte classes, properties en datatypen
rdf a (rdf:type)
skos skos:ConceptScheme, skos:Concept, skos:Collection, skos:prefLabel, skos:altlabel, skos:hiddenLabel, skos:definition, skos:scopeNote, skos:editorialNote, skos:historyNote, skosChangeNote, skos:broader, skos:related, skos:inScheme, skos:topConcept, skos:exactMatch, skos:closeMatch, skos:notation, skos:member
isothes isothes:ConceptGroup, isothes:subGroup, isothes:broaderGeneric, isothes:broaderPartitive, isothes:broaderInstantial
vaem vaem:abbreviation
foaf foaf:primaryTopicOf, foaf:depiction
owl owl:Ontology, owl:Thing, owl:Class, owl:ObjectProperty, owl:DataypeProperty, owl:versionInfo, owl:versionIRI, owl:priorVersion
rdfs rdfs:label, rdfs:comment, rdfs:subClassOf, rdfs:domain, rdfs:range
dcterms dcterms:identifier, dcterms:title, dcterms:description, dcterms:type, dcterms:language, dcterms:subject, dcterms:audience, dcterms:conformsTo, dcterms:format, dcterms:publisher, dcterms:creator, dcterms:contributor, dcterms:created, dcterms:modified, dcterms:issued, dcterms:license, dcterms:source
schema Voorlopig gebruiken we nog vergelijkbare rdfs en dcterms properties (die worden nog het meest gebruikt)
cc cc:attributionName, cc:attributionURL, cc:morePermissions
void void:DatasetDescription, void:Dataset, void:Linkset, void:subset, void:target, void:linkPredicate, void:triples, void:exampleResource, void:uriSpace, void:inDataset, void:sparqlEndpoint
dcat Nog kiezen bij het uitwerken van de distributions
adms adms:versionNotes, adms:status
voag voag:frequencyOfChange
freq freq:quarterly
xsd ^^xsd:string, ^^xsd:date

Bronnen[bewerken]

W3C bronnen[bewerken]

  • W3C SKOS Simple Knowledge Organization System Primer
  • W3C SKOS Simple Knowledge Organization System Reference

Presentaties[bewerken]

  • Juan Antonio Pastor Sánchez, Elaboration of controlled vocabularies using SKOS (SKOS Workshop), University of Murcia (Spain)

Artikelen/papers[bewerken]

  • Thomas Baker, Sean Bechhofer, Antoine Isaac, Alistar Miles, Guus Schreiber, Ed Summers, Key choices in the design of Simple Knowledge Organization System (SKOS), Elsevier, 2013
  • M. Mercedes Martinez-Gonzales, Maria-Luisa Alvite-Diez, Thesauri and Semantic Web: Discussion of the Evolution of Thesauri Toward Their Integration With the Semantic Web, IEEE Access, 2019

Boeken[bewerken]

  • The Data-Centric Revolution
  • Semantic Web for The Working Ontologist
  • Semantic Modeling for Data (pitfalls and dilemma’s)
  • Demystifying OWL for The Enterprise
  • Validating RDF Data
  • Learning SPARQL

Blogs[bewerken]

  • Jan Willem van Veen, Hoeders van thesauri, verenigt U!, ArchiXL, 2020

Videos[bewerken]

  • BBC Short Stuff: What Makes Soup, Soup?
  • Sesamstraat: Ernie ruimt zijn speelgoed op

Thesaurus en ontologie voorbeelden[bewerken]

  • BBC Ontologies
  • Play-a-LOD (model en instanties)
  • Getty Vocabularies
  • UNESCO Thesaurus (en Publicatie Ontologie)
  • EuroVoc
  • AGROVOC
  • GEMET
  • Etc.

Vocabulaire editors[bewerken]

  • VocBench
  • Visual Studio Code (VSC) met de Stardog RDF Grammars exptensie

Triplestores[bewerken]

  • TriplyDB
  • Fuseki

Skosmos omgevingen[bewerken]

  • Omgevingen voor 1 thesaurus
    • UNESCO Thesaurus
    • AGROVOC
    • ArchiXL Thesaurus
    • IKV Thesaurus
  • Omgevingen voor meerdere thesauri
    • Finto
    • BARTOC
    • BegrippenXL
    • Loterre