Basiskennis

Vanuit Platform Linked Data Nederland vinden wij het belangrijk dat de basisconcepten en principes van Linked Data op een goede manier uitgedragen worden, zodat er geen verwarrende en onjuiste informatie verstrekt wordt tijdens onze activiteiten.

Om die reden willen wij de aandacht vestigen op een aantal vrij beschikbare bronnen die gebruikt kunnen worden om basiskennis van Linked Data stap-voor-stap op te kunnen bouwen. Het gaat hier om online trainingsmateriaal die voor iedereen gratis toegankelijk is en die wij als platform aanbevelen om te gebruiken.

Aanvullend kunnen geinteresseerden meer de diepte in gaan en meer hands-on cursussen volgen bijvoorbeeld bij de Linked Data Factory om nog meer kennis en ervaring op te bouwen met Linked Data en om vervolgens deze opgebouwde kennis en ervaring toe te passen in de dagelijkse werkzaamheden en bij hackatons zoals Hack-a-LOD.

Naast deze bronnen zullen er tijdens de Platform Linked Data Nederland bijeenkomsten ook introductie sessies ingepland worden om nieuwe deelnemers aan ons platform een goede basis mee te geven voor de overige bijeenkomstsessies die meer in detail zullen gaan. Zie bijv. de volgende presentatie zoals deze gegeven is bij de bijeenkomst in Amsterdam bij Waternet:

• Linked Data Introductie

Een andere goede korte eerste introductie over Linked Data met een voorbeeld wordt gegeven op de website van het LinDA project:

• Linked Data Primer

Daarnaast heeft Semantic Web en Linked Data expert Manu Sporny op YouTube ook een goede introductie over Linked Data gezet:

En recentelijk is een best practice voor het publiceren van Linked Data aan de Wiki toegevoegd:

• In 9 stappen naar Linked Data

Van nog recentere datum zijn de Data on the Web Best Practices die door W3C gepubliceerd zijn:

• Data on the Web Best Practices

Naast het 5 sterren model van Tim Berners-Lee bestaat er ook het 6 sterren model van Dimitri van Hees. Dit nieuwe model zorgt voor voor opschudding binnen de bestaande Linked Data wereld, maar daagt ons ook uit om na te denken over de gangbare uitgangspunten. Een interessant artikel dat hier dieper op ingaat is gepubliceerd op de Programmable Web website:

• How Linked Data Solved a Digital Age Marketing Problem

In de nu volgende secties zal een overzicht gegeven worden van de beschikbare bronnen die geraadpleegd kunnen worden en van de cursusorganisaties waar betaalde cursussen gevolgd kunnen worden.

Online Trainingsmateriaal

• Open Data Support
• EUCLID
• OpenHPI
• British National Bibliography
  
  

Bij online trainingsmateriaal is het goed om te letten op of het totale proces van het publiceren en consumeren van Linked Data afgedekt wordt.

Zo ligt bij het trainingsmateriaal van Open Data Support de nadruk op het publiceren van Linked Data en op onderwerpen als Meta Data Management (MDM) en data kwaliteit en wordt onderscheid gemaakt tussen Foundational en Advanced modules. Het kwis-element in het trainingsmateriaal zorgt ervoor dat je meteen kunt checken of je het geleerde ook daadwerkelijk begrepen hebt. Daarnaast biedt Open Data Support als enige organisatie binnen deze sectie de mogelijkheid om ook on-site trainingen te organiseren. Zie Onsite training plan 2013 - 2014 onderaan de Training pagina. Vooralsnog worden deze on-site trainingen alleen aan overheidsorganisaties gegeven.

Bij de andere drie bronnen wordt het totale proces van het publiceren en consumeren van Linked Data wel volledig afgedekt. EUCLID en OpenHPI bieden een rijke verzameling van verschillende trainingsmaterialen aan met opgenomen webinars, presentatiemateriaal, oefeningen en opdrachten en een e-book (EUCLID) dat zowel online via de website (in de modules) als via iTunes beschikbaar is. EUCLID geeft ook duidelijk aan wie welke modules zou moeten volgen gegeven de rol die iemand heeft bij Linked Data activiteiten (een leerplan per rol) en verwijst ook naar gerelateerde materialen en trainingen. Ook wordt het EUCLID materiaal gebruikt tijdens de jaarlijkse ESWC Summer School face-2-face trainingen (zie volgende sectie). OpenHPI biedt als enige de mogelijkheid tot certificering, zodat een deelnemer met een certificaat kan aantonen dat deze met succes de online training gevolgd heeft.

Bij het EUCLID, OpenHPI en British National Bibliography trainingsmateriaal worden een aantal leuke voorbeelden gegeven die een goed beeld geven van de mogelijkheden en het potentieel van Linked Data applicaties. Maar als Platform Linked Data Nederland willen wij ook benadrukken dat het bij Linked Data niet alleen gaat om het bouwen van zinvolle en leuke applicaties, maar dat het ook gaat om het op een meer flexibele manier oplossen van integratievraagstukken (interoperabiliteit). Dit laatste wordt weleens vergeten bij het bouwen van applicaties en dat vinden wij een gemiste kans, omdat juist op het gebied van interoperabiliteit de grote kracht en het grote potentieel van Linked Data ligt. Het gaat hier om interoperabiliteit zowel binnen organisaties als tussen organisaties.

Ook vinden wij dat het belangrijk is om te weten binnen welke context en bij welke vraagstukken (Engels: use cases) semantiek juist wel belangrijk is en er veel aandacht aan besteed moet worden en bij welke vraagstukken dat niet zo belangrijk is. En ook is het belangrijk om te weten wanneer er wel en wanneer er geen sprake is van Linked Data.

De principes die ten grondslag liggen aan Linked Data zijn:

1. Use URIs as names for things
2. Use HTTP URIs so that people can look up those names
3. When someone looks up a URI, provide useful information, using the standards (RDF*, SPARQL)
4. Include links to other URIs, so that they can discover more things
   
   

Deze 4 regels moeten allemaal gelden, anders is er geen sprake van Linked Data. Het is echter voor bepaalde vraagstukken mogelijk om niet alle 4 de regels tegelijk toe te passen. Deze vraagstukken komen ook aan bod tijdens bijeenkomsten van Platform Linked Data Nederland en wanneer dit het geval is dan wordt daar tijdens de bijeenkomsten extra uitleg bij gegeven.

Cursus Organisaties

• Linked Data Factory
• GO Opleidingen
• Open Universiteit
• ESWC Summer Schools
  
  

Lieke Verhelst van de Linked Data Factory heeft in voorgaande jaren van Platform Linked Data Nederland (toen nog PiLOD) een aantal cursussen gegeven voor iedereen die in Linked Data geinteresseerd is. Deze cursussen zijn goed afgestemd op de verschillende doelgroepen, zoals we deze kennen binnen het Linked Data domein en bieden ook de mogelijkheid om meer de diepte in te gaan en meer hands-on aan de slag te gaan met Linked Data. GO Opleidingen biedt een aantal cursussen, waarin Linked Data aan bod komt o.a. binnen de context van digitaal erfgoed. Voor studenten van de Open Universiteit is het daarnaast nog mogelijk om een cursus Semantic Web te volgen, waarbij er ook opdrachten gemaakt moeten worden. De ESWC Summer Schools zijn voor iedereen toegankelijk en worden jaarlijks gegeven. Op dit moment is alleen de link van de opgenomen video lectures uit 2013 beschikbaar. Zodra er informatie bekend is over een volgende ESWC Summer School of over een ons nog niet bekende, maar wel een voor ons relevante andere online cursus of cursus organisatie, zal dat op deze pagina vermeld worden.

Weergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat

Om partijen die open data publiceren te stimuleren om hun data in een zo herbruikbaar mogelijk formaat beschikbaar te stellen, heeft Tim Berners-Lee een vijfsterrenmodel voorgesteld.

Naast het 5 sterren model van Sir Tim Berners-Lee bestaat ook het 6 Sterren Model van Dimitri van Hees. Dit model is meer vanuit web ontwikkeling opgezet en vanuit een API-first gedachte. Het moet dan ook niet gezien worden als een vervanging van het 5 sterren model, maar als een aanvulling vanuit een andere invalshoek en met een iets ander doel.

Master data management (MDM) een methode die wordt gebruikt om de kerngegevens van een organisatie te definiëren en te beheren en om zo, met gegevensintegratie, één referentiepunt te bieden.

Een usecase in software engineering en systems engineering is een beschrijving van een gedrag van een systeem, dat reageert op een verzoek dat stamt van buiten het systeem. Met andere woorden, de use case beschrijft "wie" met het betreffende systeem "wat" kan doen (bron: Wikipedia).

Linked Data is een internettechnologie waarmee je gestructureerde gegevens op een uniforme manier kunt beschrijven, modelleren, opslaan, publiceren en onderling kunt koppelen via het internet met behulp van RDF-gebaseerde open standaarden en URI's (bijv. W3C-aanbevelingen en vocabulaires).

Een Uniform Resource Identifier (URI), is een internet-protocolelement, gebaseerd op eerdere voorstellen van Tim Berners-Lee. Het is een unieke benaming van een bron, een stuk informatie, data of dergelijke.

Simple Protocol And RDF Query Language (SPARQL) is een RDF zoektaal (Query Language) - die gebruikt wordt om RDF-gebaseerde data te bevragen middels zoekopdrachten (Query).